۲۱ واژه برای درک بهتر cop۲۱
ایرن - لوموند ۲۱ واژه مرتبط با Cop۲۱ را تشریح کرده است تا علاقه مندان به این اجلاس بهتر مفاهیم آن را درک کنند. در این گزارش ترجمه این دایره المعارف کوچک را می خوانید.
خبرگزاری محیط زیست ایران - ترجمه معانی 21 عبارت مذکور به شرح زیر است.
1- اسیدی شدن اقیانوسها
اقیانوس ها قادر به جذب 30% از دی اکسید کربن منتشره ناشی از فعالیت های انسانی هستند. این جذب CO2 باعث اسیدی شدن اقیانوسها می شود. در حال حاضر، میانگین pH اقیانوسها 8.1 است، که حدود 30% افزایش روند اسیدی شدن اقیانوسها را نسبت به دوره پیش از صنعتی شدن موجب شده است. در صورتیکه کاهش انتشار CO2 رخ ندهد، میزان pH اقیانوسها تا سال 2100 به 7.8 خواهد رسید که این سرعت از اسیدی شدن فعلی، معادل 250 میلیون سال اسیدی شدن در اقیانوسهاست. بسیاری از موجودات دریایی مانند نرم تنان، سخت پوستان، پلانکتون ها و ... به اسیدیته آب حساس می باشند. دانشمندان هیچ اطمینانی در مورد توانایی اکوسیستم های دریایی برای انطباق با چنین تحول سریعی را ندارند.
2- سازگاری
حتی با فرض یک کاهش شدید در تولید گازهای گلخانه ای، انسان باید با عواقب اجتناب ناپذیر ناشی از گرم شدن کره زمین، انطباق پیدا کند. اقدامات برای محدود کردن آسیب پذیری جوامع بشری در تمامی مناطق شامل : حفاظت از مناطق ساحلی در معرض خطر جاری شدن سیل، مدیریت کارآمدتر از منابع آب، شیوه های جدید کشاورزی و جنگلداری، سیستم های هشدار دهنده در برابر طوفان ها، شهرهای پایدار و ... می باشد. برخی از کشورها مانند فرانسه، برنامه های ملی برای سازگاری با تغییرات آب و هوا را اتخاذ کرده اند. با این حال، جهان با بحران آوارگان و پناهندگان گسترده تغییرات آب و هوا به خصوص در کشورهای فقیر مواجه است. کشورهایی که به خوبی مجهز به سیستم های انطباق با تغییرات پیش رو نگشته اند.
3- کاهش شدت
کاهش شدت مجموعه ای از اقدامات برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای که مسئول گرم شدن کره زمین می باشد و تمرکز بر سه اهرم جوی دارد: این سه اهرم قابل دسترسی به اقتصاد انرژی یا بهره وری انرژی، جایگزینی سوخت های فسیلی توسط منابع تجدید پذیر و ترسیب کربن می باشد. این کاهش میزان انتشار CO2 در طبیعت نیز قابل دستیابی است، مانند حفظ و گسترش جنگل ها در ترسیب کربن، یا روشهای صنعتی و یا ضبط و ذخیره سازی CO2.
4- UNFCC
کنوانسیون سازمان ملل متحد در چهارچوب تغییرات آب وهوا که یک معاهده بین المللی در آب و هواست. این کنوانسیون جهانی، علت تغییرات آب و هوا را با منشا انسانی به رسمیت می شناسد و معتقد است کشورهای صنعتی مسئولیت بیشتری در مبارزه با این تغییرات دارند.
5- سهم ملی
به عنوان بخشی از cop21، دولتها باید سهم ملی خود را در محدود کردن گرمایش زمین تا °C 2 در مقایسه با دوران پیش از دوره صنعتی شدن اعلام کنند. کشورها می توانند در دو بخش مختلف شرکت کنند و یا هر دو را انتخاب کنند: کاهش و سازگاری. کاهش اشاره به اقدامات به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه ای دارد، این امر محور مورد علاقه کشورهای صنعتی است که بزرگترین منتشر کننده گازهای گلخانه ای می باشند. انطباق یا سازگاری شامل سیاست ها برای کاهش اثرات قابل مشاهده از تغییرات آب و هوا در حال حاضر می باشد. فرآیند مشارکت برنامه ریزی شده در سطح ملی در دسامبر 2013 و در کنفرانس ورشو راه اندازی شد و یک سال بعد در کنفرانس لیما، برای جلوگیری از تکرار شکست کپنهاگ در سال 2009 روی این موضوع تاکید شد.
ارزیابی اولیه سازمان ملل متحد پس از پایان مهلت 1 اکتبر 2015 و برای 146 کشور اعلام کننده به تعهدات خود در مورد سهم مشارکت در کاهش گازهای گلخانه ای ، در مجموع 87% می باشد. به گفته کارشناسان، در صورت اجرای تعهدات از سوی کشورها، روند گرم شدن کره زمین می تواند تا °C 2.7 تا افق سال 2100 کاهش یابد.
6- Cop
cop کنفرانس سالانه کنوانسیون سازمان ملل متحد درباره تغییرات آب و هوا می باشد. در cop1 برلین در سال 1995 مقرر شد تا هرساله یک گردهمایی جهانی برای دستیابی به اهداف کنترل تغییرات آب و هوا تشکیل شود. در بیست و یکمین cop که در فرانسه از 30 نوامبر تا 11 دسامبر برگزار خواهد شد بیش از 40000 شرکت کننده از 195 کشور جهان از گروه های مختلفی مانند نمایندگان دولتی، سازمان های غیر دولتی، دانشمندان، مقامات محلی، اتحادیه ها، شرکت ها و رسانه های جهان حضور خواهند داشت. دولت ها باید به یک توافق جهانی به منظور محدود کردن روند گرم شدن کره زمین تا °C 2 نسبت به سطح انتشار گاز CO2 قبل از صنعتی شدن برسند.
7- عدم سرمایه گذاری
توقف سرمایه گذاری در سوخت های فسیلی که مسئول 80% از انتشار جهانی گاز CO2 می باشند، مطمئن ترین راه برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی است. در گزارش اخیر سازمان همکاری توسعه و اقتصاد (OCDE)، مبلغ 500 میلیارد دلار در سطح جهانی در جهت کمک دولت ها به تولید و مصرف نفت، گاز و ذغال سنگ به شکل معافیت های مالیاتی اعطا شده است ،این مقدار 5 برابر بیشتر از کمک های اختصاص داده شده به بخش انرژی های تجدید پذیر می باشد.
با تمام تلاش سازمان های غیر دولتی و جنبش های زیست محیطی عدم سرمایه گذاری در سال گذشته ، تنها 50 میلیارد دلار در بخش انرژی های تجدیدپذیر سرمایه گذاری شده است، در برابر 2600 میلیارد دلار سرمایه گذاری در انرژی های فسیلی.
8- تفکیک
اصل تفکیک و تمایز در سهم تلاشهای لازم از سوی کشورها در مبارزه با تغییرات آب و هوایی با توجه به مسئولیت تاریخی هر کدام در گرم شدن کره زمین و سطح توسعه آنها می باشد. کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه معتقدند که کشورهای توسعه یافته منشا درصد زیادی از گازهای منتشره گلخانه ای می باشند و یک بدهی به محیط زیست دارند که باید برای جبران و پرداخت آن تلاش بیشتری کنند. کشورهای توسعه یافته هم به تقسیم سهم انتشار گازهای گلخانه ای و سهم کشور تازه توسعه یافته چین و رتبه اول این کشور در انتشار گازهای گلخانه ای در سالهای اخیر اشاره می کنند. این یکی از مهمترین مباحث در cop21 خواهد بود.
9- انرژی فسیلی
عمدتا زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی با سوزاندن به انرژی تبدیل میشود. این مواد هیدروکربنی ( ترکیب کربن و هیدروژن) از فسیل شدن مواد آلی گیاهان و جانوران در اعماق زمین تشکیل شده اند. این منابع که در حال حاضر محدود می باشند طی ده ها میلیون سال تشکیل شده و تجدید ناپذیر هستند.
اواخر سال 2013، سوخت های فسیلی برابر 78.3 % از مصرف نهایی انرژی جهان را تشکیل دادند. این سوختها مسئول 80% از انتشار CO2 و 67% از انتشار مجموع گازهای گلخانه ای بودند.
10- انرژی تجدید پذیر
در مقابل منابع فسیلی، انرژی های تجدید پذیری قرار دارند که طبیعت به طور مداوم این منابع را تجدید می کند. دو منبع اصلی طبیعی انرژی خورشید و باد هست . انرژی های تجدید پذیر به دلیل تولید آلودگی کمتر بعنوان انرژی پاک و یا انرژی سبز نیز معرفی می شوند. در پایان سال 2013، تنها 19.1 % از مصرف کل انرژی در جهان به انرژی های تجدید پذیر اختصاص داشته است. البته این سهم برای کاهش میزان انتشار CO2 باید افزایش یابد.
11- صندوق سبز
در سال 2010 توسط سازمان ملل متحد صندوق سبز آب و هوا برای تامین منابع مالی مورد نیاز برنامه های کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و انطباق با تغییرات آب و هوا تشکیل شد. 30 دولت پرداخت 10.2 میلیارد دلار را برای اولین دوره زمانی برای کاهش میزان CO2 ( 2018-2015) متعهد شدند، در حالیکه تا کنون فقط 6 میلیارد دلار پرداخت و 3 میلیارد دلار متعهد شده توسط امریکا پرداخت نشده است. شاید یکی از اولین اقدامات قبل از cop21 دریافت این مبلغ از آمریکا باشد. صندوق سبز تنها یکی از ابزارهای برنامه کاهش و انطباق در کشورهای در حال توسعه در زمینه تغییرات آب وهوا می باشد. این صندوق می بایست 100 میلیارد دلار در سال، بودجه تحقق این هدف را برای کشورهای در حال توسعه تا سال 2020 تامین می کرد.
12- گاز گلخانه ای
گاز گلخانه ای به گازی در جو سیاره زمین گفته می شود که در محدوده مادون قرمز به جذب و انتشار پرتوها می پردازد. این فرآیند علت اساسی اثر گلخانه ای و گرم شدن جو زمین می باشد.
اصلی ترین منشا گازهای گلخانه ای فعالیت های انسانی می باشند که شامل گازهای CO2، متان، اکسید نیتروژن N2O و ازن هستند. تجمع گازهای گلخانه ای از ابتدای عصر صنعتی شدن شدت گرفته است.
13- مهندسی جغرافیا
کلیه اقداماتی است که انسان می تواند برای دستکاری آب و هوا و مبارزه با تغییرات آب و هوایی انجام دهد. این روشها، مانند از بین بردن ذرات معلق در جو برای جلوگیری از تابش خورشیدی برای گرم کردن سیاره و یا لقاح اقیانوسها با آهن برای جذب بهتر CO2 توسط فیتوپلانکتونها می باشد. این رویکردهای جدید بحث برانگیز بوده و نیاز به یک مطالعه کامل از مفاهیم، خطرات و عوارض جانبی ناشی از آن هستند. دانشمندان یادآوری می کنند که تکنولوژی نمی تواند جایگزین قابل توجهی برای تولید گازهای گلخانه ای توسط فعالیت های انسانی باشد. در اصل کاهش میزان تولید گازهای گلخانه ای باید در دستور کار دولت ها قرار گیرد.
14- IPCC
هیات بین دول تغییر آب و هوا، در سال 1988 توسط دو مرکز WHO و UNEP در سازمان ملل متحد ایجاد شد. این هیات بین دولی موظف به ارزیابی بی طرفانه ، علمی ، فنی و اقتصادی اجتماعی در مورد تغییرات آب و هوا می باشد. این گروه هر 6 سال اقدام به ارائه گزارش مفصلی در زمینه مذاکرات تغییر آب و هوا می کند.
IPCC با مشارکت 3000 دانشمند و اقتصاد دان، سه گروه کاری سازمان یافته را تشکیل داده است که شامل گروه های فیزیک تغییر آب و هوا ، اثرات آسیب پذیری و سازگاری با تغییرات آب و هوا و همچنین گروه راهکارها برای کاهش تغیرات آب و هوا می باشد.
پنجمین گزارش سنتز IPCC که در ماه اوریل 2014 منتشر شد، در بدترین سناریو برای تاثیرات ناشی از تغییر اقلیم ، افزایش تا 4.8 درجه سانتیگراد و افزایش سطح دریاها تا یک متر تا سال 2100 را پیش بینی نموده است.
15- بازار کربن
این یک مکانیسم اقتصادی برای کاهش انتشار صنعتی گازهای گلخانه ای با تعیین یک قیمت می باشد. شرکت ها یک سقف انتشار سالانه گاز CO2 را متعهد می شوند، در صورت انتشار کمتر از سقف تعیین شده شرکت می تواند باقیمانده سهم خود را بفروشد. قیمت یک تن کربن منتشر شده و یا حق آلودگی بستگی به عرضه و تقاضای بازار دارد.
اروپا در سال 2005، دارای اولین بازار کربن بود که حدود 12000 واحد صنعتی ( نیروگاه های برق، سیستم های گرمایشی، کارخانجات فولاد، کارخانه های سیمان، پالایشگاه ها، کارخانجات تولید کاغذ و ... ) با 40% از کل انتشار گازهای گلخانه ای اروپا را پوشش میداد. قیمت اولیه یک تن کربن در سال 2005، 30 یورو تعیین شده بود که با رکود اقتصادی به 5 یورو در سال 2014 کاهش یافت.
در حال حاضر 17 بازار کربن در جهان در کشورهای اروپایی، چین، امریکا و کانادا فعال هستند که 11% از میزان انتشار CO2 در جهان را پوشش می دهند.
16- انرژی ترکیبی
توزیع منابع مختلف انرژی اولیه ( فسیلی، تجدید پذیر و هسته ای) در کل مصرف انرژی است. ترکیب مصرف انرژی در سطح جهانی در سال 2013 بدین قرار بود: 78.3% سوخت فسیلی، 19.1% منابع تجدید پذیر و 2.6 % انرژی هسته ای .
برای تولید برق در سال 2014 در سطح جهان، منابع انرژی تولید کننده به تفکیک عبارتند از: 77.2% انرژی فسیلی و هسته ای ( که بیش از 10% برای انرژی اتمی ) و 22.8% انرژی تجدید پذیر می باشند.
17- خسارت
مسئله خسارت و یا از دست دادن به معنی آسیب های ناشی از تغییرات آب و هوا مانند بالا آمدن سطح دریا، سیل، طوفان، خشکسالی و ... می باشد که بیشتر برای کشورهای فقیر و آسیب پذیر رخ می دهد. کشورهای کمتر توسعه یافته ای که خسارت دیده از تاثیرات گرم شدن کره زمین هستند ، یک درخواست را برای cop21 ارسال کرده اند و آن جبران هزینه های خسارت از طرف کشورهای صنعتی می باشد.
18- Ppm
تعداد ذرات در میلیون (PPM) روشی برای تعیین مقدار غلظت مواد است. امروزه، غلظت متوسط CO2 در جو ناشی از فعالیت های انسانی 400 ppmاست. بدین معنی که در یک میلیون مولکول در جو، 400 مولکول CO2 وجود دارد. البته طبق نظر اقلیم شناس آمریکایی جیمز هانسن، غلظت CO2 بیش از 350 ppm نیست. غلظت CO2 تا سال 1990 برای میلیون ها سال از 300 ppm هرگز تجاوز نکرده بود. در قرن 19 این غلظت حدود 270 ppm بوده است. در قرن بیستم این میزان رشد کرد، به طوریکه در حال حاضر شاهد افزایش 2 ppm غلظت CO2 در سال هستیم.
19- پروتکل کیوتو
پروتکل کیوتو اولین قانون الزام آور بین المللی برای کاهش گازهای گلخانه ای است. این پروتکل در سال 1997 امضا شد و در سال 2005 لازم الاجرا گردید. پروتکل کیوتو ، اقدام برای کاهش 5% از 6 گاز گلخانه ای ( دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن و سه جایگزین برای کلروفلروکربن ها) بین سالهای 2008 تا 2012 را نسبت به سطح سال 1990در دستور کار خویش قرار داد.
برخی از دولتها مانند اتحادیه اروپا به تعهدات خود عمل کردند، ولی بزرگترین تولید کنندگان گازهای گلخانه ای مانند کانادا و روسیه از پروتکل خارج شدند و امریکا هرگز به پروتکل کیویتو نپیوست. الزامات پروتکل کیوتو در غالب متنی جدید در cop21 نوشته خواهد شد.
20- ترسیب کربن
در اصل یک مخزن طبیعی و یا مصنوعی است که بیشتر کربن منتشر شده را جذب می کند و به کاهش غلظت گازهای گلخانه ای کمک کرده و در نتیجه از گرم شدن کره زمین جلوگیری می کند.
ترسیب طبیعی کربن توسط اقیانوسها صورت می گیرد (30% از دی اکسید کربن به ویژه از طریق پلانکتون ها و مرجان ها در اقیانوس ها جذب می شود)، از طریق جنگل ها ( پوشش های گیاهی در مناطق گرمسیری حدود یک چهارم از گازهای گلخانه ای تولیدی را جذب می کند)، همچنین از طریق جذب در خاک ( هوموس، ذغال سنگ نارس). گرم شدن کره زمین و فعالیت های انسانی توان ترسیب کربن را به طور طبیعی کاهش می دهد. به نحویکه اسیدی شدن اقیانوسها میزان جذب کربن را کاهش می دهد و جنگل زدایی ها مسئول عدم جذب یک چهارم از انتشار CO2 می باشند.
کربن همچنین می تواند با روشهای صنعتی نیز بدون توسل به طبیعت برداشت شود. فرآیند جذب و ذخیره سازی گاز CO2 ( ضبط و ذخیره سازی کربن CCS) شامل گرفتن گاز های گلخانه ای از صنایع آلاینده و تزریق آن به لایه های عمیق زمین می باشد و در اصل از انتشار آن در جو جلوگیری می کند.
براساس نظر دانشمندان بررسی کننده گرم شدن کره زمین، CCS می تواند تا 20% از انتشار گاز CO2 را تا سال 2050 کاهش دهد. با توجه به رشد روزافزون صنایع در جهان این پیش بینی چندان هم قابل اعتماد نیست.
21- گرم شدن کره زمین
گرم شدن کره زمین در حال حاضر در جریان است. متوسط دمای سطح زمین تا °C 0.85 از سال 1880 افزایش یافته است و براساس تخمین دانشمندان، سه دهه گذشته احتمالا گرمترین زمان در 1400 سال پیشین بوده است. بسته به سناریوهای مختلف در انتشار گازهای گلخانه ای، مدل های آب و هوایی، پیش بینی افزایش درجه حرارت از 0.3 تا 4.8 درجه سانتیگراد در افق سالهای 2100-2081 به نسبت دوره 2005-1986 دارند. با این حال، تنها 1% از حرارت اضافی ناشی از گازهای گلخانه ای در اتمسفر وجود دارد. در حالیکه 93% از این گرما در اقیانوسها و 3% در یخچالها و 3% در خاک هستند.
این گرم شدن کره زمین با افزایش سطح دریاها به طور متوسط از 26 تا 98 سانتیمتر تا پایان قرن همراه خواهد بود و اثرات متعددی مانند ذوب شدن یخ های قطبی و یخچال های طبیعی، حوادث شدید طبیعی مانند موج گرما، خشکسالی، باران های سیل آسا را در پی خواهد داشت و همچنین کمبود مواد غذایی و انقراض گونه ها و ... را شاهد خواهیم بود. به همین دلیل بحث گرم شدن کره زمین بسیار گسترده است.
برای نگه داشتن روند گرم شدن کره زمین زیر C° 2 به نسبت پیش از دوره صنعتی شدن، دانشمندان تخمین میزنند که انتشار گازهای گلخانه ای باید بین 40 تا 70% تا سال 2050 کاهش یابد و در آخر قرن باید شاهد عدم انتشار کربن باشیم.
منبع: http://iren.ir/
azami.mazandaran@gmail.com